تاریخ : چهار شنبه 4 / 6 / 1392

ساعت 21:15
توسط : یا مهدی

جادوی عصر اسطوره

اسطوره چیست؟ پاسخ فرهنگ لغت کوچک آکسفورد چنین است:
حکایتی صرفاً تخیلی که معمولاً افراد، اعمال و حوادثی فراطبیعی را در بر دارد و به برخی از تصورات رایج مربوط به پدیده های طبیعی یا تاریخی تجسم می بخشد.
این فرهنگ لغات، وظیفه خود را در ارائه کاربرد عمومی لغت انجام داده است. اما این تعریف را نمی توان درباره همه اسطوره ها به کار گرفت. در بسیاری از این اسطوره ها، انسان (و نه موجودات فراطبیعی) شرکت دارند و بسیاری صرفاً تخیلی نیستند، بلکه تا حدی از حقیقت برخوردارند. در عمل، مشکل پژوهشگر در هر موردی آن است که حقیقت را از خطا تشخیص دهد. ما در اینجا به مطالعه عمومی اسطوره نمی پردازیم، بلکه اسطوره ها از آن حیث که به تاریخ مربوط اند، مورد توجه ما هستند، یعنی صرفاً از آن حیث که حکایتهای هستند که «به برخی تصورات رایج مربوط به پدیده های تاریخی تجسم می بخشند».
حال، در وهله اول، شاید این طور به نظر برسد که قصه هایی که در کودکی درباره خدایان، قهرمانان و غولهایی که قدرتهای محال به آنها داده شده بود می شنیدیم، جایی در این کتاب ندارند. با وجود این، باید در نظر داشته باشیم که اسطوره های یونان باستان (که در مسخ اووید به زبانی عوام پسند ارائه شده و نسخه های بی شماری از آن نیز در دسترس کودکان قرار گرفته است) به مدت 2000 سال، بخشی از ساختمان ذهن اروپایی را شکل بخشیده اند. همه تاریخ هنر و ادبیات اروپا، شاهد بقا و حیات آنها بوده است. چه کسی می تواند داستان پرسئوس (1) را که گورگون را به قتل رساند و آندرومدا (دختری که به صخره زنجیر شده بود) را آزاد کرد، به فراموشی سپارد؟ یا یاسون (2) و آرگونات، تسئوس و مینوتاوروس (3)، اورفئوس (4) و ائورودیکه و کارهای هرکول (5) را؟
ویژگی اسطوره، چه خیالی باشد چه غیر خیالی، تأثیری است که بر ذهن ما دارد. همان طور که کلی در این مورد بیان می دارد:
مطالعه تاریخ، مانند شرایط بشری ای که مطالعه تاریخ، در به تصویر کشیدن آن سهم دارد، کاملاً نمی تواند خود را از امور نامعقول و نیمه آگاه رها سازد... (Kelley, 1991, p. 3).